Tίτλος άρθρου: "Τριβές φέρνει η ισπανική προεδρία"

                         Ημερομηνία δημοσίευσης 6.01.2002 

Σειρά σημαντικότατων προκλήσεων θα κληθεί να αντιμετωπίσει η ελληνική κυβέρνηση κατά τη διάρκεια της Ισπανικής προεδρίας μετά την 1η Ιανουαρίου 2002, αφού έχει ήδη καταστεί σαφές ότι η κεντροδεξιά κυβέρνηση του Χοσέ Μαρία Αθνάρ θα επιχειρήσει να ενισχύσει τους δεσμούς της Ευρώπης με τις ΗΠΑ, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις σχέσεις του ευρωστρατού με το ΝΑΤΟ σε συνδυασμό με τους παραδοσιακούς δεσμούς της Ισπανίας με τον αραβικό κόσμο και την Τουρκία. Παράλληλα στον τομέα της οικονομικής πολιτικής ο Ισπανός πρωθυπουργός τόνισε ήδη ευθέως ότι στις προτεραιότητες του βρίσκεται όχι μόνο η προώθηση των αναγκαίων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων σε όλα τα μέτωπα περιλαμβανόμενης και της μεγαλύτερης ευελιξίας στην αγορά εργασίας αλλά και η αυστηρή προσήλωση στο Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. 

Σύγκρουση στόχων
Στο πλαίσιο δε αυτό θα επιχειρήσει να συγκεράσει δυο εκ πρώτης όψεως αλληλοσυγκρουόμενους στόχους: την κοινωνική πολιτική και τη μεταρρύθμιση των ασφαλιστικών συστημάτων με τη δημοσιονομική και οικονομική πολιτική, γεγονός που ενδέχεται να δημιουργήσει ακόμη και θεσμικής φύσεως προβλήματα και τριβές ως προς τις αρμοδιότητες του ισπανού επιτρόπου κ. Πέδρο Σόλμπες, υπεύθυνου για θέματα οικονομικής και νομισματικής πολιτικής και της ελληνίδας επιτρόπου κ. Αννας Διαμαντοπούλου , αρμόδιας για θέματα απασχόλησης και κοινωνικών υποθέσεων.
Ήδη σε ευρεία σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στη Μαδρίτη, στο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, με τον αρμόδιο Υπουργό, κυβερνητικούς παράγοντες και με αντιπροσωπεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με αντικείμενο τις προτεραιότητες της ισπανικής προεδρίας, δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στον συγκερασμό της οικονομικής με την κοινωνική πολιτική, με τελικό στόχο την έκδοση κοινής Έκθεσης του Συμβουλίου Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών (Eco FIN) και του Συμβουλίου Υπουργών Κοινωνικών Υποθέσεων. Το συγκεκριμένο εγχείρημα όμως δεν είναι τυχαίο ότι χαρακτηρίστηκε ιδιαίτερα δύσκολο από τους ίδιους τους ισπανούς, όπως τονίστηκε στην αντιπροσωπεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η οποία απετελείτο από τους ευρωβουλευτές κ. Γιάννη Κουκιάδη από το ΠΑΣΟΚ και τη γαλλίδα κυρία Γκίλινγκ, μέλη της Σοσιαλιστικής Ομάδος καθώς και από τη βελγίδα κ. Σμέτ και τον Ολλανδό κ. Πρόνκ, μέλη του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος.
Γιατί στην περίπτωση αυτή το ερώτημα που τίθεται είναι η αν η έμφαση θα δοθεί μακροπρόθεσμα στη διασφάλιση της δημοσιονομικής ισορροπίας με κάθε θυσία έστω και εις βάρος των εργαζομένων ή στη διατήρηση του ευρωπαϊκού κράτους κοινωνικής πρόνοιας.
Με δεδομένο οτι η ελληνίδα επίτροπος έχει κεντρικό προσωπικό όραμα και στόχο της θητείας της όχι μόνο να αποτρέψει την κατεδάφιση του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου αλλά να προωθήσει την περαιτέρω προσαρμογή και βελτίωση του με βάση τις σύγχρονες κοινωνικές ανάγκες, δεν αποκλείεται να έρθει τελικά σε σύγκρουση με τις αδιαμφισβήτητες φιλελεύθερες λύσεις που θα επιχειρήσουν να προωθήσουν οι Ισπανοί στους τομείς της αρμοδιότητας της. Παράλληλα ο Ισπανός Επίτροπος κ. Σόλμπες αν και σοσιαλιστής, έχει ταχθεί σαφώς υπέρ της αυστηρής τήρησης των δεσμεύσεων του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, ήτοι της επίτευξης ισοσκελισμένων ή και πλεονασματικών προϋπολογισμών μεσοπρόθεσμα, γεγονός που δεν αποκλείεται να προκαλέσει σύγκρουση όχι μόνο ως προς την ακολουθητέα πολιτική, αλλά και ως προς τις αρμοδιότητες και την πρωτοκαθεδρία των επιτρόπων από καθαρά θεσμική άποψη.

Η έκθεση του Eco-Fin
Γιατί στην περίπτωση έκδοσης της κοινής θέσης του Συμβουλίου Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και του Συμβουλίου Υπουργών Κοινωνικών Υποθέσεων ενδέχεται να κληθεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, να αποφασίσει ύστερα από εισήγηση του προέδρου της κ.Ρομάνο Πρόντι , ποιος από τους δύο επιτρόπους , η Ελληνίδα ή ο Ισπανός θα αναλάβει τον κεντρικό συντονιστικό ρόλο, έστω και αν ως σήμερα διακηρύσσεται σε όλους τους τόνους ότι η κοινωνική πολιτική- και επομένως και το ασφαλιστικό- υπερβαίνει ως θέμα τον σαφώς μονοδιάστατο χαρακτήρα της οικονομικής και δημοσιονομικής πολιτικής.
Εξάλλου, όπως επισημαίνει ο ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ καθηγητής Ιωάννης Δ Κουκιάδης «η στρατηγική που θα ακολουθήσει η ισπανική προεδρία θα μπορούσε να συνοψισθεί σε έναν θατσερισμό με αποχρώσεις για την οικονομία».Ταυτόχρονα η Ισπανία δηλώνει ότι δεν θα εγκαταλείψει «την παράδοση του ευρωπαϊκού κοινωνικού κράτους για την αναδιανομή του πλούτου και την προστασία ευάλωτων ομάδων», γεγονός που δημιουργεί όμως αυτόματα «πολλά ερωτήματα για τον τρόπο συμβιβασμού των συγκεκριμένων ατόμων».
Ειδικότερα η Ισπανία θα επικεντρώσει το ενδιαφέρον της στο ασφαλιστικό, όπως παρατηρεί ο κ. Κουκιάδης «σε μια πρώτη αξιολόγηση των ως σήμερα σχεδίων για τη μεταρρύθμιση των συνταξιοδοτικών συστημάτων με χρονικό ορίζοντα το φθινόπωρο, επι προεδρίας της Δανίας, για μια συνολικότερη αποτίμηση του θέματος».
Δεν είναι τυχαίο ότι μεταξύ άλλων η ισπανική προεδρία θα προωθήσει τη μεγαλύτερη ευελιξία της αγοράς εργασίας καθώς και την αύξηση της κινητικότητας του εργατικού δυναμικού, κοινώς της μετανάστευσης όχι μόνο στο εσωτερικό των ευρωπαικών κρατών αλλά και σε διασυνοριακό επίπεδο με στόχο τη συγκράτηση των αμοιβών και του πληθωρισμού, την αύξηση της απασχόλησης και τη βελτίωση της παραγωγικότητας. Γι’ αυτό και θα φέρει προς συζήτηση θέματα όπως είναι «η βελτίωση της γεωγραφικής κινητικότητας σε συνδυασμό με την αυτόματη αναγνώριση των επαγγελματικών δεξιοτήτων, την ισοτιμία των πτυχίων και τη διασφάλιση των ασφαλιστικών δικαιωμάτων των εργαζομένων ανάμεσα τους ασφαλιστικούς φορείς των διαφόρων κρατών μελών»

Νέες θέσεις απασχόλησης
Επιπλέον θα δώσει ιδιαίτερη βαρύτητα στην αξιοποίηση από τα κράτη μέλη των κοινωνικών δεικτών για την ποιότητα της απασχόλησης που εισήγαγε στον κοινοτικό σχεδιασμό η κ. Διαμαντοπούλου με στόχο την άσκηση αποτελεσματικότερης κοινωνικής πολιτικής αφενός για την καταπολέμηση της φτώχειας και αφετέρου για την προώθηση των ποιοτικών στοιχείων της απασχόλησης ώστε τα κράτη μέλη να κρίνονται μόνο με βάση τα στοιχεία για τη μείωση της ανεργίας.
Στο πλαίσιο αυτό τα κράτη μέλη θα κληθούν να παρουσιάσουν στοιχεία για το ουσιαστικό περιεχόμενο των νέων θέσεων απασχόλησης , για τα μέτρα συγκερασμού της επαγγελματικής καί της οικογενειακής ζωής, για τον βαθμό προστασίας των νέων μορφών απασχόλησης αλλά και για την αύξηση της συμμετοχής των γυναικών στην αγορά εργασίας, σύμφωνα με τις αποφάσεις των Συνόδων Κορυφής της Λισσαβόνας και της Στοκχόλμης. 

Κατευθυντήριες γραμμές
Επίσης για πρώτη φορά στην ιστορία της ΕΕ έχει προγραμματιστεί να συγκληθεί πριν από τη Σύνοδο Κορυφής της Βαρκελώνης στις 17 Μαρτίου ευρεία Διεθνής Συνδιάσκεψη για την απασχόληση με τη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων για να αξιολογηθεί η αποτελεσματικότητα των κατευθυντηρίων γραμμών των εθνικών σχεδίων δράσης για την απασχόληση. Επιπλέον στη Βαρκελώνη θα χαραχθεί σαφές χρονοδιάγραμμα εργασίας για τα αμέσως προσεχή χρόνια.
Στο επίπεδο εξάλλου της οικονομικής πολιτικής εκτός από την ομαλή μετάβαση στο ευρώ, η Ισπανική προεδρία θα προωθήσει κυρίως την επιτάχυνση των αναγκαίων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων με στόχο την επίτευξη της πλήρους απασχόλησης εντός ενός πλαισίου οικονομικής σταθερότητας , ευημερίας και ανάπτυξης. Στις μεταρρυθμίσεις αυτές περιλαμβάνεται η διασύνδεση και το άνοιγμα των διευρωπαϊκών δικτύων μεταφορών, η περαιτέρω απελευθέρωση και η διασυνοριακή διασύνδεση των αγορών ενέργειας και φυσικού αερίου καθώς καί η προώθηση της δημιουργίας μιας ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς κεφαλαίων και χρηματοπιιστωτικών υπηρεσιών με στόχο τον μετασχηματισμό της Ευρώπης σε μια πραγματικά χρηματοοικονομική δύναμη διεθνούς ισχύος , γεγονός στο οποίο συμβάλλει και η κυκλοφορία του ευρώ στη φυσική του μορφή. 


*Ο Ιωάννης  Κουκιάδης συμμετείχε  στην αντιπροσωπεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο πλαίσιο σύσκεψης που πραγματοποιήθηκε στη Μαδρίτη στο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων με αντικείμενο τις προτεραιότητες της ισπανικής προεδρίας.