Συνέντευξη  του Ευρωβουλευτή του ΠΑΣΟΚ καθηγητή Ιωάννη Δ. Κουκιάδη  στην εφημερίδα "Αγγελιαφόρος της Κυριακής" καί στον δημοσιογράφο κ.Ιωνα Τσώχο.

Τίτλος συνέντευξης:"Η σύγχυση στόχων δεν δίνει νίκες"

              Ημερομηνία δημοσίευσης 12.05.2002

Η Νέα Δημοκρατία στην ύστατη προσπάθεια να επανακτήσει την εξουσία αναζητεί διαρκώς νέα ερείσματα, επανασχεδιάζει τη στρατηγική της και γενικώς επιδιώκει με διάφορους συνδυασμούς να εξασφαλίσει την ευρύτερη δυνατή υποστήριξη. Αυτό είναι εύλογο. Κανείς ακόμη δεν μπορεί να της προσάψει ότι επιδιώκει νέους προσανατολισμούς. Το πρόβλημα δεν βρίσκεται εκεί. Το πρόβλημα είναι σε ποια έκταση ένα κόμμα μπορεί να ανοίγεται προς όλες τις κατευθύνσεις και ταυτόχρονα να διατηρεί την αξιοπιστία του που μόνο μέσα από μια συγκεκριμένη ταυτότητα προκύπτει. Αν όλοι είναι να κάνουν όλα τότε δεν χρειαζόμαστε διαφορετικά κόμματα. Η εναγώνια αναζήτηση διεξόδων της ΝΔ προς τα αριστερά έχει ως αφετηρία και λόγους που συνδέονται με την ελληνική πραγματικότητα και με τις διεθνείς εξελίξεις.

Η πολιτική ηγεμονία του ΠΑΣΟΚ τα τελευταία είκοσι χρόνια δημιουργεί έντονες πιέσεις για συσπείρωση της δεξιάς και συνεργασία με την πέραν του ΠΑΣΟΚ αριστερά από διαφορετική σκοπιά η καθεμία με ένα όμως κοινό συμφέρον: την αξιοποίηση μέρους του πολιτικού χώρου του ΠΑΣΟΚ. Το 1989 το εγχείρημα αυτό διευκολύνθηκε υπό το πρόσχημα της κάθαρσης. Τελικά, όπως όλοι γνωρίζουμε, αυτό απέτυχε.

Σήμερα έχει άλλη αφετηρία αλλά ο στόχος είναι ο ίδιος. Οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ υπήρξαν οι πιο επιτυχημένες κυβερνήσεις της ΕΕ. Προϋπήρξαν πολλών άλλων και επιβίωσαν έναντι όλων των άλλων. Στις δημοκρατίες το επιτυχές ή όχι της πολιτικής δεν κρίνεται απο πιστοποιητικά ή αφορισμούς αλλά από τα αποτελέσματα των εκλογών. Δεν είναι τυχαίο ότι στους διάφορους πολιτικούς κύκλους στην Ευρώπη γίνεται όλο και συχνότερη αναφορά στη μακροβιότητα των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ. Είναι λοιπόν εύλογο οι πέρα του ΠΑΣΟΚ δυνάμεις, δεξιά και αριστερά, να θέλουν να ουδετεροποιήσουν αυτό το πλεονέκτημα του. Εναπόκειται στο ΠΑΣΟΚ να δώσει τη δική του απάντηση.

Βέβαια, όπως επισημάνθηκε και προηγούμενα, εξηγήσεις μπορεί να βρει κανείς και στη διεθνή πολιτική συγκυρία σε συνδυασμό με το ελληνικό εκλογικό σύστημα. Η πολυδιάσπαση των κοινωνιών δεν ευνοεί ομοιογενή μαζικά πολιτικά κόμματα. Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες που έχουν παράδοση στις συνεργασίες, το πρόβλημα λύνεται με συμμαχικές κυβερνήσεις. Στη χώρα μας το πολιτικό σύστημα στηρίχθηκε στην πολυσυλλεκτικότητα των δύο μεγάλων κομμάτων. Η πολυσυλλεκτικότητα όμως αυτή έχει τα ακραία όρια της πέρα από τα οποία η επιδιωκόμενη διεύρυνση ανατρέπει την ταυτότητα ενός κόμματος, οδηγεί σε σύγχυση πολιτικών, εμπεριέχει μια σχετική εξαπάτηση και τελικά νοθεύει τον υγιή πολιτικό ανταγωνισμό.

Έτσι, αν το άνοιγμα της ΝΔ προς τα αριστερά έχει απλώς το νόημα να προσεταιριστεί προσωπικότητες με αριστερό προφίλ, πρόκειται για συμπαθητική βέβαια κίνηση αλλά πολιτικά δεν αποτελεί λύση αν πρόκειται να εφαρμόσει την ίδια πολιτική. Αν αντίθετα επιδιώκει να υιοθετήσει αριστερές επιλογές, τότε πρέπει να τις προσδιορίσει με σαφή τρόπο και να εξηγήσει σε ποιο βαθμό εξακολουθεί να εκφράζει πολιτικές των νεοφιλελεύθερων και συντηρητικών στρωμάτων που συνιστούν τον πολιτικό της χώρο.

Με τη σύγχυση στόχων δεν κερδίζονται εκλογές. Ο Μπλαίρ και ο Μπερλουσκόνι, για να πάρουμε δύο παραδείγματα από διαφορετικές χώρες και από διαφορετικούς χώρους, κυριάρχησαν γιατί είχαν απλούς και ξεκάθαρους στόχους. Συνεπώς το εγχείρημα παρόμοιων συνεργασιών, όσο και να φαίνεται δελεαστικό, είναι καταδικασμένο σε αποτυχία.

Εξάλλου, όταν η ΝΔ επιδιώκει τη συνεργασία με την αριστερά, πρέπει ακόμη να ξεκαθαρίσει αν πρόκειται για την αριστερά της γκρίνιας ή την αριστερά της προοπτικής. Στην πρώτη περίπτωση πρόκειται για καθαρά ευκαιριακή συνεργασία όπου το μόνο σημείο σύνδεσης είναι η αποδυνάμωση του ΠΑΣΟΚ. Όμως αυτό λειτουργεί όσο βρίσκονται στην αντιπολίτευση. Αν πάλι πρόκειται για τη δεύτερη εκδοχή, τότε η όλη κίνηση συνδέεται με την ψευδαίσθηση ότι οι ιδεολογίες πέθαναν και η Ιστορία τελείωσε. Ευτυχώς κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει, όπως δείχνουν και οι νέες πολιτικές εξελίξεις στην Ευρώπη.

Το ΠΑΣΟΚ πέτυχε ως πολυσυλλεκτικό κόμμα, γιατί ποτέ δεν ξεπέρασε τις αρχές της μεγάλης δημοκρατικής παράταξης της οποίας είναι κληρονόμος και δεν εγκατέλειψε τους στόχους του μετασχηματισμού της κοινωνίας και του κοινωνικού κράτους του οποίου παραμένει βασικός εκφραστής. Το κρίσιμο σημείο που αφορά και τις λοιπές ευρωπαϊκές σοσιαλιστικές δυνάμεις είναι να πείσει τον λαό ότι οι διάχυτες και εύλογες φοβίες που προκύπτουν από τον μετασχηματισμό της κοινωνίας δεν θεραπεύονται με την αμφισβήτηση της νεωτερικότητας, αλλά με την αξιοποίηση της για μια νέα κοινωνική ισορροπία.