Άρθρο του ευρωβουλευτή του ΠΑ.ΣΟ.Κ. καθ. Ιωάννη Δ. Κουκιάδη για την εφημερίδα "Θεσσαλονίκη" και τον δημοσιογράφο κ. Σπυριδωνίδη με τίτλο: "Eυρωπαϊκό σύνταγμα και εθνική κυριαρχία".

Ημερομηνία δημοσίευσης: 23.12.2002

Γενεές επί γενεών έζησαν το φάσμα του πολέμου. Η ειρήνη που εδραιώνεται σήμερα αποτελούσε για αυτές μακρινό όνειρο. Η επιδίωξη για τη διαμόρφωση ενός ευρωπαϊκού συντάγματος αποτελεί πρώτα από όλα επιδίωξη για τη διασφάλιση της ειρήνης στην Ευρωπαϊκή ήπειρο. Όπως το σύνταγμα ενώνει τους πολίτες μιας χώρας και τους θέτει κάτω από την ομπρέλα μιας έννομης τάξης, έτσι και το προτεινόμενο ευρωπαϊκό σύνταγμα θα αποτελέσει το καταλυτικό στοιχείο για την υποταγή των σχέσεων των λαών της Ευρώπης σε ενιαίους κανόνες τάξης και διαχείρισης των συμφερόντων τους.

Δεν είναι μόνο το αγαθό της ειρήνης που κάνει ελκυστική την ιδέα ενός ευρωπαϊκού συντάγματος. Πάνω και πέρα από όλα η υιοθέτηση ενός ευρωπαϊκού συνταγματικού χάρτη σημαίνει ότι οι ευρωπαϊκοί λαοί είναι αποφασισμένοι να περάσουν τον Ρουβίκωνα του στεγανού των εθνικών κρατών και να συνενώσουν την τύχη τους σε μια ευρεία ευρωπαϊκή κοινωνία με κοινά συμφέροντα, κοινές αγωνίες και κοινό πεπρωμένο. Εμείς ξεκινήσαμε με το σύνταγμα της Επιδαύρου. η πολιτική Ένωση της Ευρώπης αρχίζει με το κυοφορούμενο σύνταγμα στις Βρυξέλλες.

Το ευρωπαϊκό σύνταγμα δεν είναι θέμα που αφορά μόνο κάποιους οραματιστές ή ονειροπόλους. Αφορά τον κάθε πολίτη σε οποιαδήποτε γωνιά της Ευρώπης και αν έχει το βιος του, όπως ακριβώς αφορά τον κάθε πολίτη της χώρας μας το αν υπάρχει ελληνικό σύνταγμα και με ποιο περιεχόμενο αυτό κατοχυρώνεται. Ας θυμηθούμε την ένταση του 1974, όταν αναζητούσαμε την ψήφιση του συντάγματος και οι κοινωνικοί αγώνες ήταν σε έξαρση με στόχο να πετύχουμε ένα σύνταγμα που να σέβεται στις δημοκρατικές αρχές και να πρεσβεύει την κοινωνική δικαιοσύνη.

Όλα αυτά κατά αναλογία ισχύουν και για το υπό διαμόρφωση ευρωπαϊκό σύνταγμα με δύο βασικές διαφορές. Πρώτη διαφορά, το ευρωπαϊκό σύνταγμα δεν θα αντικαταστήσει τα εθνικά συντάγματα αλλά θα μας προικοδοτήσει με την πολιτική ένωση της Ευρώπης που θα λειτουργεί παράλληλα με τα κράτη μέλη. Δεύτερη διαφορά, οι πολίτες της Ελλάδας, όπως και των άλλων χωρών, δεν έχουν ακόμη συνεγερθεί για να μετατρέψουν την υιοθέτηση του Ευρωπαϊκού συντάγματος σε βασικό πολιτικό αίτημα. Όταν όμως υιοθετηθεί το σύνταγμα και θα εισπράττουν οι συμπολίτες μας καθημερινά τις διάφορες επενέργειες του στα δικαιώματα τους, στις υποχρεώσεις τους, στον τρόπο διαμόρφωσης των εθνικών πολιτικών προγραμμάτων, τότε θα επέλθει και η αφύπνιση και θα γίνουν πιο κατανοητά όσα λέμε σήμερα.

Μέσα από τις επιμέρους ρυθμίσεις του ευρωπαϊκού συντάγματος που θα υιοθετηθεί μέχρι τον Ιούνιο 2003 και θα συζητηθεί κατά την ελληνική προεδρία στη Θεσσαλονίκη, γεγονός που αποτελεί ιδιαίτερη ευτυχής εμπειρία για την πόλη μας, θα ξέρουμε πόση κυριαρχία θα παραμείνει στο κράτος μας και πόση θα μεταφερθεί στις Βρυξέλλες. Παράλληλα με τα εθνικά συντάγματα θα συνυπάρχει και ένα κοινό υπερεθνικό σύνταγμα και από την αποκλειστική εθνική κυριαρχία περνάμε σταδιακά στην κοινοτική συγκυριαρχία Αυτό και μόνο αποτελεί μια επαναστατική πρόταση. Από το βαθμό πραγμάτωσης της θα ξέρουμε αν η Ευρωπαϊκή Ένωση θα υλοποιήσει τις τρεις θεμελιώδεις αποστολές τις οποίες οι οραματιστές της Ευρώπης επιδιώκουν να την προικοδοτήσουν. Ποιο συγκεκριμένα, η εδραίωση του μοντέλου οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης που διασφαλίζει στους πολίτες, ευημερία και αλληλεγγύη, η ανάπτυξη ενός χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης, που θα προσδώσει πλήρες νόημα στην έννοια της ιδιότητας του ευρωπαίου πολίτη και η άσκηση από μέρους της Ένωσης των αρμοδιοτήτων που πρέπει να έχει μια παγκόσμια δύναμη, είναι οι μεγάλες υποσχέσεις που επενδύουμε με το νέο σύνταγμα.

Πάνω σε αυτές τις γενικές θέσεις στηρίζονται όλα τα μερικότερα προβλήματα, όπως τα αισθάνεται αυτά ο απλός πολίτης. Τα θέματα αν θα υπάρχει μαζί με την κοινή νομισματική πολιτική και κοινή οικονομική και κοινωνική πολιτική, αν θα ενισχυθεί η διανομή πόρων μεταξύ πλούσιων και φτωχών περιοχών, αν η απασχόληση και η ανεργία θα αντιμετωπίζεται από κοινού από όλες τις χώρες και όχι μόνο ως εθνικό πρόβλημα, αν το μέλλον της γεωργίας θα αφεθεί στην τύχη της κάθε χώρες ή θα προσδιοριστεί με κοινές πολιτικές, αν θα υπάρξει ευρωπαϊκό πρόγραμμα για το οργανωμένο έγκλημα και τόσα άλλα θέματα εσωτερικής πολιτικής, θα επαναπροσδιοριστούν ανάλογα με τις ρυθμίσεις που θα επικρατήσουν στο σύνταγμα της Ευρώπης.

Το ίδιο ισχύει και για την περίφημη πρόταση, που πολλοί πολίτες επιθυμούν, για κοινή εξωτερική πολιτική και κοινή πολιτική άμυνας. Τι σημαίνει αυτό; Κατά το μέτρο που θα υιοθετηθεί κοινή πολιτική, τα 25 Υπουργεία Εξωτερικών θα έχουν κοινή γραμμή, μια φωνή και ενιαία εκπροσώπηση. Θα χαράζουν με λίγα λόγια την πολιτική τους με κοινές αποφάσεις. Είναι ο μόνος τρόπος για να προσεγγίσουμε την πρόταση του να γίνει η Ευρώπη μια παγκόσμια δύναμη.

Όλα αυτά συνοψίζονται στο σε ποιο βαθμό θα επικρατήσει η κοινοτικοποίηση των πολιτικών με αντίστοιχη μεταφορά εθνικών αρμοδιοτήτων, που υποστηρίζει μια μερίδα χωρών, όπως η Γερμανία και η χώρα μας, και σε ποιο βαθμό θα παραμείνουμε στα παλαιά πρότυπα που πρεσβεύει, πρώτη από όλες τις χώρες, η Αγγλία. Η πορεία αυτή της πολιτικής διαμάχης θα κυριαρχήσει στα πολιτικά πράγματα το έτος 2003.