Άρθρο για την εφημερίδα "Μακεδονία" και τον δημοσιογράφο κ. Κώστα Μπλιάτκα, με τίτλο: "Ο καταναλωτής, το μεγάλο θύμα των αθέμιτων πρακτικών"

Αν η σημερινή ημέρα που έχει οριστεί ως ευρωπαϊκή μέρα προστασίας του καταναλωτή δεν θέλουμε να περάσει ως μια ακόμη ημέρα τελετών και πανηγυρικών δηλώσεων, θα πρέπει να δείξουμε το δρόμο στο πώς ο κάθε καταναλωτής θα πάρει στα χέρια του την προστασία του.

Ο καταναλωτής είναι το μεγάλο θύμα των αθέμιτων πρακτικών που επινοούν τα οικονομικά κέντρα εξουσίας. Προστασία του καταναλωτή σημαίνει συμβολή στην ποιότητα ζωής του, δυνατότητα να προστρέχει με εμπιστοσύνη σε αγαθά και υπηρεσίες έξω από την εγχώρια αγορά, δηλαδή να είναι ενεργό μέρος της αγοράς των 350 εκατομμυρίων. Με μια αποτελεσματική πολιτική προστασίας θα μπορέσουμε να πετύχουμε μείωση στην αδικαιολόγητη διαφορά τιμών από χώρα σε χώρα.

Οι έρευνες που έχει κάνει η ΕΕ έχουν δείξει ότι οι διαφορές τιμών κυμαίνονται από 3 έως 5 φορές περισσότερο σε ολόκληρη την ΕΕ από ότι σε μια χώρα. Για να επωφεληθούμε λοιπόν από το ενιαίο νόμισμα χρειάζονται νέες συμπεριφορές, νέες πρακτικές. Είναι ευκαιρία αυτή την ημέρα, που ορίστηκε ως ημέρα προστασίας του καταναλωτή, να ζητήσουμε πρώτα από όλα να διαμορφωθεί ένας συγκριτικός κατάλογος τιμών των βασικών προϊόντων, για ορισμένα από τα οποία, όπως τα ηλεκτρικά είδη οι διαφορές τιμών είναι ιδιαίτερα μεγάλες. Το ίδιο ισχύει και για τις υπηρεσίες, κυρίως τις ιατρικές υπηρεσίες. Μόνο με μια τέτοια ενιαία προσέγγιση στην ευρεία ευρωπαϊκή αγορά θα μπορούμε να εκμεταλλευτούμε τα πλεονεκτήματά της και πρώτα από όλα να μετατρέψουμε την ανταγωνιστικότητα σε αγαθό επ' ωφελεία των πολιτών της.

Στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου την προηγούμενη Πέμπτη παρουσιάστηκαν και ψηφίστηκαν οι νέες πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τα νέα μέτρα δράσης, το νέο πρόγραμμα ευαισθητοποίησης, εκπαίδευσης και ενημέρωσης των καταναλωτών με τις αναγκαίες χρηματοδοτήσεις που θα καλύψουν την περίοδο 2003-2006. Το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο αποδέχθηκε ασμένως τη νέα αυτή προσέγγιση και ψήφισε μια σειρά από προτάσεις που βελτιώνουν την νέα πολιτική προστασίας των καταναλωτών. Το βασικό ερώτημα που τίθεται είναι το πώς όλα αυτά θα γίνουν κοινό κτήμα κάθε καταναλωτή. Τα νέα προγράμματα της ΕΕ αποτελούν μια χρυσή ευκαιρία στο να δείξει κάθε καταναλωτική ένωση ποια είναι η αξία της.

Οι κίνδυνοι και οι παγίδες που έχει να αντιμετωπίσει ο δυστυχής καταναλωτής πολλαπλασιάζονται. Βρίσκεται ανήμπορος στο να κατανοήσει τι είναι αλήθεια και τι παραπλάνηση. Οι αθέμιτες εμπορικές πρακτικές συνδέονται άμεσα με αθώες εκ πρώτης όψεως πρακτικές των επιχειρήσεων, όπως είναι οι εκπτώσεις, η μείωση τιμών, η επιστροφή χρημάτων, οι ενιαίες προσφορές, τα δώρα, τα κουπόνια, οι εικονικοί πλειστηριασμοί και ό,τι άλλο μπορεί κανείς να επινοήσει.

Η έλλειψη σαφήνειας και ασφάλειας και η μεγάλη πολυμορφία από χώρα σε χώρα στον τρόπο αντιμετώπισης του όλου θέματος "προστασίας του καταναλωτή" εμποδίζουν ακόμη τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, τη λεγόμενη ραχοκοκαλιά της αγοράς, να συμβάλλουν στην ανάπτυξη των διασυνοριακών συναλλαγών, δηλαδή να βοηθήσουν τα νοικοκυριά να μην ικανοποιούν τις ανάγκες τους μόνο από την εγχώρια αγορά, αλλά να αξιοποιούν και τα πλεονεκτήματα της ενιαίας αγοράς.

Υπάρχει τέλος ακόμα και μια άλλη πτυχή που επισημαίνεται στις προτάσεις της Επιτροπής, αλλά συνήθως υποβαθμίζεται. Πρόκειται για τα προβλήματα της αντιπροσωπευτικότητας των καταναλωτικών οργανώσεων, του τρόπου λειτουργίας τους, της διαφάνειάς τους γενικά για όλα εκείνα τα θέματα που εμποδίζουν στο να καταστεί το καταναλωτικό κίνημα αξιόπιστο. Πρέπει να γίνει μια προσπάθεια μαζικοποίησης του καταναλωτικού κινήματος και να προωθηθούν μέτρα για την περιοδική πιστοποίηση της ορθής λειτουργίας τους και της αντιπροσωπευτικότητας τους. Η παρεμβολή μη αξιόπιστων καταναλωτικών οργανώσεων αποτελεί ένα σοβαρό ρήγμα στην εν γένει πολιτική προώθησης της προστασίας των καταναλωτών.