Προσφώνηση για τον Βασίλειο Σκουρή, Πρόεδρο του Δ.Ε.Κ.

Θεσσαλονίκη, 19.12.2003

Όταν κανείς ανατρέχει στις Συνθήκες για την ΕΕ και συγκεκριμένα στο κεφάλαιο για τα όργανα της Κοινότητας, θα δει ότι 4 είναι τα βασικά θεσμικά όργανα, που συγκροτούν το σύστημα εξουσίας αυτού του περίεργου μορφώματος, που δεν είναι ούτε Πολιτεία, ούτε Ομοσπονδία, ούτε διεθνής οργάνωση. Τα όργανα αυτά είναι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ως έκφραση της ένωσης λαών, το Συμβούλιο, που ενσαρκώνει την ένωση κρατών, η Επιτροπή, το πιο πρωτότυπο θεσμικό όργανο ως θεματοφύλακας του κοινοτικού συμφέροντος, και το Δικαστήριο ως δικαιοδοτικό όργανο, επιφορτισμένο με την τήρηση του δικαίου κατά την ερμηνεία και εφαρμογή των συνθηκών. Τέσσερα κορυφαία όργανα με αντίστοιχα 4 προέδρους που κατά τον έναν ή τον άλλο τρόπο εκπροσωπούν σήμερα 300 εκατομμύρια πολίτες και από την 1η Μαΐου 450 εκατομμύρια, που ενσαρκώνουν το σύνολο της εξουσίας της ΕΕ.
Μια από τις τέσσερις αντίστοιχες θέσεις προέδρων, η Προεδρία του Δικαστηρίου, επιφυλάχθηκε στον συμπατριώτη μας και συμπολίτη μας αλλά και συνάδελφο στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, και μέλος της Ε.ΝΟ.Β.Ε. Βασίλη Σκουρή. Η χαρά όλων μας είναι λοιπόν τριπλή, γιατί για πρώτη φορά γίνεται η τιμή σε Έλληνα πολίτη να καθέξει με εκλογή το ανώτατο αξίωμα του Προέδρου Κοινοτικού οργάνου. Κατά δεύτερο λόγο, γιατί δείχνει ότι η Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου μας μπορεί να περηφανεύεται για την ποιότητα των στελεχών της. Και ακόμη γιατί, πρέπει εμείς οι Θεσσαλονικείς να το αναφέρουμε και αυτό, είναι μια από τις λίγες φορές που η Θεσσαλονίκη αποκτά πρωτιά απέναντι στην Αθήνα.
Είναι γνωστή σε όλους η προσωπικότητα του Βασίλη Σκουρή. Περιορίζομαι να υπενθυμίσω ότι πέρα από την καταξίωση του ως πανεπιστημιακού δασκάλου είχε τύχει μέχρι σήμερα μιας ευρύτερης αναγνωρισιμότητας, τόσο στη χώρα μας όσο και στο εξωτερικό. Υπήρξε μέλος δύο φορές σε κυβέρνηση προσωπικοτήτων, μέλος της διοικούσας επιτροπής του Πανεπιστημίου της Κρήτης, πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Ευρωπαϊκού Δικαίου, πρόεδρος της Εταιρείας Νομικών και Οικονομικών Μελετών για τα δημόσια έργα, μέλος του Ανωτάτου Συμβουλίου Επιλογής Προσωπικού (Α.Σ.Ε.Π.), πρόεδρος της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής. Αλλά και στο εξωτερικό είχε έντονη την παρουσία του. Είναι γνωστό ότι δίδαξε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου του Αμβούργου, στην οποία υπήρξε και υφηγητής, πριν την εκλογή του ως καθηγητή στην Νομική Σχολή του Δημοκρίτειου και στη συνέχεια του Αριστοτέλειου πανεπιστημίου, καθώς και στο Πανεπιστήμιο Bielefeld. Ακόμη, έδωσε σειρά διαλέξεων σε πανεπιστήμια της Γερμανίας, Ιταλίας, Γαλλίας και Αυστρίας.
Η εκλογή κάποιου ως προέδρου του ΔΕΚ δεν ήταν εύκολη υπόθεση. Ειδικά ο Βασίλης Σκουρής είχε να αντιμετωπίσει δύο επιφανή μέλη του Δικαστηρίου, τον Γάλλο Πισοσέ, Σύμβουλο Επικράτειας, και τον Ιταλό Λαπερκόλα, καθηγητή. Και οι δύο διένυαν τη δεύτερη θητεία τους και από τα πράγματα είχαν ένα προβάδισμα. Σε όλες όμως τις μυστικές ψηφοφορίες που έγιναν ήλθε πρώτος, γεγονός που καταδεικνύει την υπεροχή που είχε στην εκτίμηση των συναδέλφων του και την αναγνώριση της μεγάλης συμβολής του στην παραγωγή του δικαιοδοτικού έργου του Δικαστηρίου.
Ο χρόνος δεν μου επιτρέπει στο να αναφερθώ στο ρόλο του ως εισηγητή στις διάφορες σημαντικές αποφάσεις του ΔΕΚ. Περιορίζομαι μόνο να υπενθυμίσω ότι υπήρξε εισηγητής στην περίφημη απόφαση "Ελεύθεροι ουρανοί-ελεύθερα δρομολόγια μεταξύ Ευρώπης και ΗΠΑ", που είχε φέρει σε σύγκρουση την Επιτροπή με τα κράτη μέλη, και σε αποφάσεις για το σεβασμό της οδηγίας για τις δημόσιες συμβάσεις.
Όταν ανατρέξει κανείς στην ιστορία του ΔΕΚ, διαπιστώνει με θαυμασμό και θα έλεγα ακόμη και με δέος την τεράστια συμβολή του στην ενωσιακή διαδικασία και ειδικότερα στην επιβολή του κοινοτικού δικαίου απέναντι στη με διάφορους τρόπους επιδίωξη κυριαρχίας των εθνικών δικαίων. Το πραιτορικό δίκαιο που δημιουργήθηκε από το ΔΕΚ αποτελεί ήδη ένα σπουδαίο μέρος του ευρωπαϊκού κεκτημένου. Σήμερα, όλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ εκφράζουν τον απεριόριστο σεβασμό τους για το δικαιοδοτικό έργο του ΔΕΚ, παρά το γεγονός ότι στο παρελθόν με τις αποφάσεις του υπήρξε πολλές φορές δυσάρεστο για την Επιτροπή, το Συμβούλιο των Υπουργών, τα Κράτη Μέλη και τις Κυβερνήσεις τους. Είναι πολλές οι περιπτώσεις που στο παρελθόν πρωθυπουργοί και Καγκελάριοι, έκπληκτοι μπροστά στη ρωμαλεότητα με την οποία το ΔΕΚ υπερασπιζόταν το κοινοτικό δίκαιο, αντέδρασαν με αρκετά δεικτικό τρόπο.
Παρά το γεγονός ότι διανύουμε μια περίοδο αμφισβήτησης πολλών θεσμών, η καταξίωση του Δικαστηρίου είναι πλήρης. Αυτό το μεγάλο φορτίο της διεύθυνσης του έργου του Δικαστηρίου αναλαμβάνει ο Βασίλης Σκουρής και δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι θα συνεχίσει την παράδοση αυτή. Η χώρα μας, οι συμπολίτες του και οι συνάδελφοί του είμαστε υπερήφανοι για αυτόν. Του ευχόμεθα όλοι και εγώ προσωπικά κάθε επιτυχία

Ι. Δ. Κουκιάδης
Καθηγητής, Ευρωβουλευτής, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής Αγοράς του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.